wielkość czcionki ->           wysoki kontrast ->        

  Posiedzenie nr 45 w dniu 05-07-2017 (1. dzień obrad)
9. punkt porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1649 i 1665).
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Kukiz’15 mam przyjemność przedstawić stanowisko odnośnie do sprawozdania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz zmianie niektórych innych ustaw. Jednym z podstawowych celów projektowanej ustawy jest doprecyzowanie przepisów dotyczących obowiązku zawierania pisemnych umów na dostarczanie produktów rolnych, co zdaniem ministerstwa ma wzmocnić pozycję producenta rolnego jako pierwszego ogniwa w łańcuchu dostaw żywności. Cel ten należy uznać za wielce słuszny. Pojawia się jednak pytanie: Czy dzięki zaproponowanym rozwiązaniom będzie on możliwy do zrealizowania? Obowiązek zawierania umów na każde dostarczenie produktów rolnych do pierwszego nabywcy istnieje od 3 października 2015 r., czyli od momentu wejścia w życie nowelizacji ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych. Podstawę tego obowiązku stanowi rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych. Nowe regulacje, aby mogły efektywnie działać i przynieść zamierzony skutek, powinny przede wszystkim dążyć do zrównania pozycji producentów rolnych oraz przetwórców i pośredników. Chodzi o to, aby obydwie strony umowy były dla siebie równorzędnymi partnerami, którzy będą w stanie negocjować warunki umów na dostawy - wraz z cenami, terminami, ilością i jakością produktów - na identycznych, jednakowych zasadach. Tymczasem umowy dostawy towarów przez rolników są umowami adhezyjnymi, których warunki określa strona posiadająca silniejszą pozycję, czyli pośrednicy, hipermarkety, zagraniczne dyskonty. Umowa taka realizowana jest przez przystąpienie, czyli rolnik może zaakceptować przedstawioną, przygotowaną wcześniej umowę, której treść nie podlega negocjacji, albo zrezygnować z jej zawarcia i gdzie indziej szukać oferty w celu zbycia swoich produktów. Problem będzie narastał, ponieważ firmy pośredniczące rosną w siłę. Coraz więcej z nich staje się monopolistami na rynku. Pozycja rolników pozostaje natomiast niezmienna, a obowiązkowe zawieranie umów nic nie zmieni w ich sytuacji. Rolnik nigdy nie ma gwarancji, że owoce jego kilkumiesięcznej pracy zostaną sprzedane za cenę, która pokryje chociażby koszty produkcji. Oczywiste jest, że rolnicy zdają sobie sprawę z ryzyka wykonywanego zawodu i wielu różnych czynników, takich jak chociażby warunki atmosferyczne, które mają wpływ na dochodowość prowadzonej działalności. Nie uzasadnia to jednak obecnego problemu rolników, jakim jest ich mała zdolność negocjacyjna, słaba pozycja w łańcuchu dostaw żywności. Ministerstwo, proponując obowiązkowe umowy, kary dla nabywców czy nadzór ze strony Agencji Rynku Rolnego, nie wzmacnia pozycji rolników, a jedynie utrwala obecny stan rzeczy, uznając rolników za słabszą stronę umowy. Pragnę wyraźnie podkreślić, że nie uważam, iż proponowane regulacje są złe, ale oceniam je jako zbyt płytkie, niesięgające istoty problemu i niezmieniające relacji umownych pomiędzy producentem rolnym a przetwórcą czy dostawcą. Kończąc, chciałbym podpowiedzieć ministerstwu wyjątkowo dobre rozwiązanie, które pozwoli na rozwój małych i średnich gospodarstw. Umożliwi to jeden prosty krok, a mianowicie zezwolenie na sprzedaż produktów rolnych w ramach rolniczego handlu detalicznego do lokalnych sklepów, stołówek, restauracji. Projekt ustawy pozwalający na tego rodzaju sprzedaż został złożony przez klub Kukiz’15 i mam nadzieję, że Wysoka Izba wkrótce się nad nim pochyli. A dzisiaj składam na ręce pana marszałka poprawkę, która ułatwi życie rolnikom i małym sklepom, których rocznie ginie w Polsce od 5 do 7 tys. Dziękuję.